การดูแลผู้ป่วยใส่สายยางให้อาหารอย่างเหมาะสมทำอย่างไร
ผู้ป่วยใส่สายยางให้อาหารเป็นผู้ป่วยที่ไม่สามารถรับประทานอาหารได้เองหรือมีปัญหาในการกลืนอาหาร โดยแพทย์จะใส่สายยางให้อาหารผ่านจมูกหรือผนังหน้าท้องเพื่อนำอาหารเข้าสู่กระเพาะอาหารโดยตรง การดูแลผู้ป่วยใส่สายยางให้อาหารอย่างเหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอและลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนต่างๆ
การเตรียมความพร้อมในการให้อาหารทางสายยาง
ก่อนให้อาหารทางสายยาง ผู้ดูแลควรเตรียมความพร้อมดังต่อไปนี้
- ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำอย่างน้อย 20 วินาที
- ตรวจสอบตำแหน่งของสายยางให้อาหารว่าอยู่ในกระเพาะอาหารหรือไม่ โดยอาจใช้วิธีใส่อากาศ 5 มิลลิลิตรเข้าไปในสายยางแล้วฟังเสียงลมที่ตำแหน่ง xiphoid process
- ตรวจสอบปริมาณอาหารที่เหลือค้างในกระเพาะอาหาร โดยอาจใช้วิธีดูดออกด้วยสายยางป้อนอาหาร
- เตรียมอาหารเหลวหรืออาหารปั่นผสมสำหรับให้ทางสายยางตามแผนการรักษา
- ปรับอัตราการให้อาหารตามคำสั่งของแพทย์
ขั้นตอนการให้อาหารทางสายยาง
- วางผู้ป่วยในท่านอนหงายศีรษะสูง 45 องศา
- ใส่สายยางป้อนอาหารเข้าไปในสายยางให้อาหารอย่างเบามือ
- เริ่มให้อาหารโดยเปิดวาล์วของสายยางป้อนอาหาร
- สังเกตอาการของผู้ป่วยขณะให้อาหาร เช่น มีอาการปวดท้อง อาเจียน หรือท้องอืด
- หยุดให้อาหารหากผู้ป่วยมีอาการผิดปกติ
- ปิดวาล์วของสายยางป้อนอาหาร
- เก็บสายยางป้อนอาหารให้เรียบร้อย
ข้อควรระวังในการให้อาหารทางสายยาง
- หลีกเลี่ยงการให้อาหารแข็งหรืออาหารที่มีเศษเล็กๆ เพราะอาจอุดตันสายยางให้อาหารได้
- หลีกเลี่ยงการให้อาหารร้อนหรือเย็นเกินไป เพราะอาจทำให้ผู้ป่วยสำลักได้
- หลีกเลี่ยงการให้อาหารมากเกินไป เพราะอาจทำให้ผู้ป่วยอาเจียนได้
- สังเกตอาการของผู้ป่วยขณะให้อาหารอย่างใกล้ชิด
ผู้ดูแลควรดูแลสายยางให้อาหารอย่างสม่ำเสมอ ดังนี้
- ตรวจสอบสายยางให้อาหารทุกวันว่าอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องหรือไม่
- ทำความสะอาดสายยางให้อาหารด้วยน้ำเกลือปราศจากเชื้อสัปดาห์ละครั้ง
- เปลี่ยนสายยางให้อาหารทุก 4-6 สัปดาห์
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นจากการใส่สายยางให้อาหาร
- การอุดตันของสายยางให้อาหาร
- การรั่วไหลของสายยางให้อาหาร
- การติดเชื้อ
- ภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดใส่สายยาง
หากผู้ป่วยใส่สายยางให้อาหารมีอาการผิดปกติ เช่น ปวดท้อง อาเจียน ท้องอืด หรือมีไข้สูง ผู้ดูแลควรแจ้งแพทย์หรือพยาบาลทันที
การดูแลผู้ป่วยใส่สายยางให้อาหารอย่างเหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ผู้ป่วยได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอและลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ผู้ดูแลควรศึกษาข้อมูลและฝึกทักษะในการดูแลผู้ป่วยใส่สายยางให้อาหารอย่างเหมาะสม เพื่อให้สามารถดูแลผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ